Szukaj w Oknotest.pl

reklama

Okna w szkole

Czerwiec 2018 · Team-Plast

Zbliża się okres letnich ferii, czas gdy w szkołach trwają intensywne prace remontowe, w tym także wymiany stolarki okiennej. Zróżnicowany charakter budynków, szczupłość środków i postępowania przetargowe, w których ciągle pokutuje kryterium „najniższej ceny” nie ułatwiają realizacji zadań związanych z wymianą okien, a do szkół często trafiają wyroby, których być tam nie powinno. Jakie okna powinny być stosowane w obiektach szkolnych i jak je wybierać?

Okna od sasa do lasa

Obiekty szkolne mieszczą się w przeróżnych budynkach. Wiele z nich, a może i większość istnieje od dziesięcioleci, jak słynne kiedyś „tysiąclatki”, a wcale nierzadko lokalizacją szkoły jest obiekt mający status zabytku. W tej sytuacji trudno mówić o charakterystycznych typach okien szkolnych. W specyfikacjach i przedmiarach robót spotkać można zarówno okna zwieńczone fantazyjnymi łukami, których odtworzenie samo w sobie jest zadaniem kosztownym, jak i okna będące złożoną kombinacją słupków stałych i ślemion dzielących płaszczyznę konstrukcji na wiele kwater o różnych funkcjach otwierania. Wydaje się, że jedynym elementem łączącym wszystkie okna szkolne, jest wielkość powierzchni przeszklonych. Okna w szkołach po prostu są… duże.

Okna w szkole
Okna w budynku szkolnym
Okna w szkole
Okna w budynku szkolnym
Okna w szkole
Okna w budynku szkolnym
Okna w szkole
Okna w budynku szkolnym
Okna w szkole
Okna w budynku szkolnym
Okna w szkole
Okna w budynku szkolnym
reklama

Zróżnicowanie konstrukcji okiennych, a także stan techniczny budynków szkół i warunki lokalizacyjne powodują, że wymiana okien w szkole może być nie tylko wyzwaniem technicznym lecz i formalno-prawnym, gdy weźmiemy pod uwagę treść obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych oraz przepisów związanych z zasadami wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu.

Okna w szkole – wymagania i badania

Wymagania minimalne, które muszą spełniać okna instalowane w obiektach budowlanych w Polsce, w tym także szkołach, określa Rozporządzenie Ministra Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, (Dz.U. 2015 poz.1422). W przypadku, gdy okna w budynku szkolnym powinny spełniać wymagania dodatkowe, nieokreślone w warunkach technicznych albo poziom wymagań ma być spełniony w stopniu wyższym niż chce tego rozporządzenie, wytyczne w tym zakresie powinny być podane przez zamawiającego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.

Sposób wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu określa Ustawa o wyrobach budowlanych Dz.U. 2004 Nr 92 poz. 881 oraz Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, nazywane w skrócie CPR, (Construction Products Regulation). Aby wprowadzić okno do obrotu, czyli udostępnić wyrób po raz pierwszy na rynku unijnym, producent powinien sporządzić deklarację właściwości użytkowych i umieścić na wyrobie oznakowanie CE. Poprzez umieszczenie oznakowania CE producent wskazuje, że bierze na siebie odpowiedzialność za zgodność wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami użytkowymi. Deklarowanie poziomów właściwości użytkowych odbywa się na podstawie wyników badań wstępnych typu (ITT) próbek wyrobów zleconych przez producenta jednostce notyfikowanej albo w systemie kaskadowania wyników badań. Ten mechanizm działa od lat i o ile, jako tako sprawdza się w przypadku okien instalowanych w budynkach mieszkalnych o tyle ze względu na różnorodność konstrukcji okiennych może powodować wiele komplikacji w przypadkach dostaw i wymiany okien w szkołach, a to z tego powodu, że określone w tabeli załącznika F do normy PN-EN 14351-1, której fragment prezentujemy poniżej, próbki wyrobów kierowane przez producentów do badań rzadko odpowiadają specyficznej charakterystyce okien szkolnych.

PN-EN 14351-1 Tablica F.1 – Fakultatywny wybór reprezentatywnych próbek do badań okien
Typy okna Reprezentatywne próbki do badań
(najbardziej niekorzystne)
  1. Okno stałe
  2. Okno jednoskrzydłowe rozwierane (otwierające się do wewnątrz lub na zewnątrz)
  3. Okno uchylno-rozwierane
  4. Okno odchylne (skrzydło z górnym zawieszeniem)
  5. Okno uchylne (skrzydło z dolnym zamocowaniem)
  1. Okno uchylno-rozwierane
Okno rozwierane dwu- lub wieloskrzydłowe (otwierające się do wewnątrz lub na zewnątrz) Okno z maksymalną liczbą bocznie zawieszonych skrzydeł – wszystkie otwierające się do wewnątrz

Przyglądając się wcześniej zamieszczonym zdjęciom okien w budynkach szkół odnosimy wrażenie, że próba ustalania właściwości użytkowych dla znaczącej ich części na podstawie badań standardowych próbek wyrobów, określonych przez normę wyrobu, przypomina próbę opisu cech konia pociągowego na podstawie wyników badań koni wyścigowych. Nie ulega jednak wątpliwości, że tak właśnie czyni  większość firm ubiegających się o kontrakty w szkołach, co może oznaczać, że do szkół trafiają także okna, które ze względu na swoje cechy nie powinny być w nich stosowane. Jak temu zaradzić?

reklama

Norma wyrobu określa „próbki reprezentatywne”, co nie oznacza, że w jakikolwiek sposób ogranicza możliwość badania innych próbek okien. Gdy zamiarem producenta jest wytwarzanie konstrukcji znajdujących zastosowanie w obiektach szkolnych, aby zasadnie określać ich właściwości użytkowe, producent może i powinien stworzyć odpowiednie próbki, kierując je do badań wstępnych typu w laboratoriach jednostek notyfikowanych. Tym samym rozwiązanie jest proste, chociaż przy ogólnej niechęci do wykonywania badań okien jednocześnie lekceważone, stosowane rzadko i wyłącznie przez firmy, które należycie pojmują związek wartości użytkowej wyrobów z codziennym, praktycznym stosowaniem techniki okiennej. Do grupy firm przykładających należytą wagę do badań wyrobów z pewnością można zaliczyć firmy z czołówki Rankingu Okien Pro Quality Oknotest.pl, a wśród nich firmę TEAM-PLAST Sp. z o.o.

„Szkolne” okna TEAM OPEN i TEAM SELECT

Producent okien ze Stradomii Wierzchniej przebojem wszedł do grupy liderów Rankingu Okien Pro Quality, a wysokie miejsce nie dziwi, ponieważ widać, że stawia na badania wartości użytkowej konstrukcji okiennych, jako czynnik, które otwiera mu drogę do skutecznej konkurencji rynkowej w oparciu o udowodnione zalety okien i drzwi balkonowych. Dzięki obecności firmy w Rankingu, dysponujemy dwoma sprawozdaniami Mobilnego Laboratorium Techniki Budowlanej z Wałbrzycha z badań wstępnych typu konstrukcji okiennych, które można zaliczyć do grupy „okien szkolnych”.

W sprawozdaniach przedstawiono poziomy właściwości okien dwurzędowych, trzyskrzydłowych, w których wszystkie kwatery wyposażone są w okucia z funkcjami uchylania, otwierania bądź otwierania i uchylania. Co istotne i godne pochwały, firma TEAM-PLAST zbadała właściwości użytkowe podobnych okien wykonanych w różnych systemach kształtowników okiennych z PVC-U. Okna TEAM OPEN powstają w oparciu o kształtowniki systemu VEKA SOFTLINE 76 AD, a okna TEAM SELECT w oparciu od kształtowniki systemu GEALAN S 9000. To jedna z tych rzadkich sytuacji, w których nabywcy uzyskują realną możliwość nie tylko poznania poziomu właściwości użytkowych wyrobu lecz również, porównania cech okien o podobnej konstrukcji.

W tabeli prezentujemy poziomy/klasy/wartości zbadanych właściwości użytkowych okien TEAM OPEN i TEAM SELECT.

Właściwości użytkowe*  Okno szkolne Team Open  Okno szkolne Team Select
TEAM OPEN
1550 mm x 2500 mm
TEAM SELECT
1550 mm x 2500 mm
Odporność na obciążenie wiatrem C3 C3
Wodoszczelność 9A AE 1650
Przepuszczalność powietrza Klasa 4 Klasa 4
Przepuszczalność odniesienia Q 100L 0,55 0,49
Przepuszczalność odniesienia Q 100S 1,7 1,5
Siły operacyjne Klasa 1  
Wytrzymałość mechaniczna Klasa 4  
Obciążenia w płaszczyźnie skrzydła (Racking) Klasa 4  
Obciążenia statyczne Klasa 4  
* Poziomy właściwości użytkowych okien podano na podstawie świadectw i sprawozdań z badań wstępnych typu nr MLTB -2603-2017-I oraz MLTB-2779-2018

Poziom odporności na obciążenie wiatrem obu konstrukcji okiennych jest dokładnie taki sam. Klasa C3 oznacza, że ugięcie czołowe względne najbardziej odkształconego elementu okna o 1/300 jego długości wystąpi przy ciśnieniu prędkości wiatru o wartości 1200 Pa, co odpowiada prędkości wiatru rzędu 158 km/h. Obie konstrukcje okienne poddane chwilowym obciążeniom wiatrem wykazują stosunkowo wysoką sztywność.

Zdecydowanie lepszy poziom wodoszczelności wykazuje konstrukcja okna TEAM SELECT, zachowująca szczelność przy oddziaływaniu wiatru wiejącego z prędkością 185 km/h. TEAM OPEN pozostaje wodoszczelny przy oddziaływaniu wiatru wiejącego z prędkością 112 km/h. To także bardzo dobry poziom szczelności, jak dla okna z PVC-U o złożonej konstrukcji jednakże, co tu kryć, widocznie gorszy od zbadanego konkurenta.

reklama

Gdy do oceny szczelności dołączymy informacje o przepuszczalności powietrza, a w szczególności przepuszczalności odniesienia definiowanej wartością współczynników Q odniesionych do długości linii stykowej i powierzchni wydaje się pewnym, że okna TEAM SELECT górują w tym zakresie nad oknami TEAM OPEN.

Trochę szkoda, że nie mamy możliwości porównania poziomów pozostałych właściwości użytkowych lecz wydaje się, że ze względu na zastosowany w jednej i drugiej konstrukcji okiennej ten sam system okuć, od których będą zależne, poziom wytrzymałości mechanicznej, jak i wartość sił operacyjnych powinna być na podobnym o ile nie takim samym poziomie. To dość istotne, bowiem wytrzymałość mechaniczna okna to istotna cecha związana z bezpieczeństwem użytkowania, a wartość sił operacyjnych przesądza o komforcie obsługi w trakcie eksploatacji.

Podsumowując tę krótką analizę cech „okien szkolnych” wyprodukowanych i zbadanych przez TEAM-PLAST można powiedzieć, że zgodnie z pewną sugestią zawartą w ich nazwach handlowych okna TEAM SELECT przeznaczone są do obiektów, w których spore znaczenie przykłada się do energooszczędności i szczelności, natomiast TEAM OPEN, to produkt ekonomiczny, który spełnia wymagania warunków technicznych lecz nie ma ambicji bicia rekordów, stawiając bardziej na długoterminową sprawność działania.

Ostatni dzwonek

Postanowiliśmy napisać kilka słów o „oknach szkolnych” zanim w szkołach zabrzmi ostatni w tym roku dzwonek ponieważ to okres podejmowania decyzji zakupowych przez instytucjonalnych inwestorów. Postaramy się kontynuować temat w miarę dostępu do wyników badań „okien szkolnych” produkowanych przez innych producentów. Uważamy, że temat jest ważny bo w miejscach pracy i nauki spędzamy wiele czasu, a dobre okna mogą sprawić, że ten czas upłynie wszystkim w bardziej komfortowych warunkach. Udzielając odpowiedzi na zadane na wstępie pytanie, jakie okna powinny być stosowane w obiektach szkolnych odpowiadamy, że przede wszystkim takie, które otrzymały dobrą cenzurkę, świadectwo badań typu z laboratorium jednostki notyfikowanej potwierdzające wartość użytkową produktu i kwalifikacje techniczne producenta.

OKNOTEST.PL

Oknotest.pl 2018-06-12 00:00:00 aktualizacja: 2018-06-12 15:30:03


Komentarze

Bądź pierwszy i dodaj swój komentarz!

dodaj komentarz
Zobacz także...

Okna producenci opinie

OKNOTEST.PL © 2007 - 2024