Okna PCV - wspólne właściwości użytkowe okien
W zasadzie każde okno PVC zbudowane jest z kilku takich samych podstawowych komponentów i ograniczonej liczby elementów konstrukcyjnych. Podobieństwo komponentów używanych w produkcji przez różnych producentów wcale jednak nie oznacza, że wszystkie powstające okna są lub będą dokładnie takie same.
O wartości użytkowej, przeznaczeniu i możliwości zastosowania stolarki okiennej w konkretnym obiekcie budowlanym decydują bowiem jej właściwości użytkowe (eksploatacyjne). Dlatego ten rozdział będzie poświęcony przedstawieniu właściwości użytkowych okien, czyli zespołów pewnych ściśle określonych cech oraz wartości ustalonych w badaniach laboratoryjnych i przypisanych badanej konstrukcji okiennej.
Norma PN-EN 14351-1+A1:2010 wymienia i określa aż 23 różne właściwości eksploatacyjne okien oraz podaje dla nich odpowiednie klasy lub wartości. Poniżej za przywołaną normą przedstawiamy pełną listę tych właściwości:
- Odporność na obciążenie wiatrem – ciśnienie próbne
- Odporność na obciążenie wiatrem – ugięcie ramy
- Odporność na obciążenie śniegiem i obciążenie trwałe
- Reakcja na ogień
- Wodoszczelność – okna nieosłonięte
- Wodoszczelność – okna osłonięte
- Substancje niebezpieczne
- Odporność na uderzenie
- Nośność urządzeń zabezpieczających
- Właściwości akustyczne
- Przenikalność cieplna
- Właściwości związane z promieniowaniem – współczynnik promieniowania słonecznego „g”
- Właściwości związane z promieniowaniem – przenikalność światła „Lt”
- Przepuszczalność powietrza
- Siły operacyjne
- Wytrzymałość mechaniczna
- Wentylacja
- Kuloodporność
- Odporność na wybuch – rura uderzeniowa
- Odporność na wybuch – próba poligonowa
- Odporność na wielokrotne otwieranie i zamykanie
- Zachowanie się między różnymi klimatami
- Odporność na włamanie
Patrząc na to zestawienie można by przyjmować, że okno PVC, które w jakimś zakresie posiada wszystkie lub większość wyspecyfikowanych właściwości będzie tym o najwyższej jakości. Tak nie jest. O wartości użytkowej okna nie decyduje wyłącznie liczba posiadanych i zbadanych właściwości. Zdecydowanie ważniejszy jest poziom w jakim są one spełnione oraz zgodność spełnionego poziomu z wymaganiami przepisów techniczno-budowlanych, a także wymaganiami projektu, a przede wszystkim wymaganiami użytkownika w zakresie posiadanych przez okno i zbadanych właściwości.
O klasie w zakresie poszczególnych właściwości niezbędnej do tego, aby okna mogły być zastosowane w konkretnym obiekcie budowlanym zawsze decyduje zamawiający i to on na etapie przedkontraktowym powinien podać sprzedawcy swoje wymagania. Nabywcy okien powinni pamiętać o tym, że nie określając przy zakupie klas i wartości poszczególnych właściwości eksploatacyjnych okna, często pozbawiają się możliwości skutecznego egzekwowania własnych uprawnień płynących z treści ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej, a w szczególności wykazania niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową.
Podejmowanie decyzji zakupowych w oparciu o kryterium posiadania przez okno odpowiedniego, pożądanego zestawu i poziomu wybranych przez nabywcę właściwości wydaje się być rozwiązaniem zdecydowanie bardziej dojrzałym i skutecznym od nawet wszechstronnego omawiania cech i właściwości poszczególnych komponentów, z których będzie ono wykonane. Nie można przecież wykluczyć, że nawet najlepsze elementy mogą być nieprawidłowo użyte w procesie produkcji, a to raczej wyklucza osiągnięcie pożądanego efektu – okna o wysokiej wartości użytkowej i długim terminie bezawaryjnego użytkowania.
Nie wszystkie wymienione wyżej właściwości okien mają jednakowo istotne znaczenie dla oceny wartości użytkowej okna i podjęcia ewentualnej decyzji o jego zakupie. W przeciętnym, standardowym domu nie potrzebujemy przecież okien ognioodpornych lub odpornych na wybuch. Dlatego z całego katalogu właściwości wybraliśmy kilkanaście naszym zdaniem najważniejszych i poniżej przedstawiamy tabelę, w której prezentujemy wartości lub klasy przyjęte dla nich przez normę PN-EN 14351-1+A1:2010. O praktycznym znaczeniu każdej z tych właściwości napiszemy w następnych rozdziałach.
Klasyfikacja właściwości okien na podstawie PN-EN 14351-1+A1:2010
właściwość, wielkość, miara | Klasyfikacja / wartość |
Odporność na obciążenie wiatrem Ciśnienie próbne (Pa) |
npd | 1 (400) |
2 (800) |
3 (1200) |
4 (1600) |
5 (2000) |
Exxxx (>2000) |
Odporność na obciążenie wiatrem Ugięcie ramy |
npd | A (≤ 1/150) |
B (≤ 1/200) |
C (≤ 1/300) |
Wodoszczelność – nieosłonięte (A) Ciśnienie próbne (Pa) |
npd | 1A (0) |
2A (50) |
3A (100) |
4A (150) |
5A (200) |
6A (250) |
7A (300) |
8A (450) |
9A (600) |
Exxxx (>600) |
Właściwości akustyczne | npd | Wartości deklarowane, np: Rw 40(-1 -5 ) dB |
Przenikalność cieplna | npd | Wartości deklarowane, np: Uw ≤ 1,3 W/(m2 * K) |
Właściwości związane z promieniowaniem Współczynnik promieniowania słonecznego (g) | npd | Wartość deklarowana, np: g = 50% lub g = 0,5 |
Właściwości związane z promieniowaniem Przenikalność światła (Lt) | npd | Wartość deklarowana, np: g = 70% |
Przepuszczalność powietrza Maksymalne ciśnienie próbne (Pa) Referencyjna przepuszczalność powietrza przy 100 Pa (m3/h*m2) lub (m3/h*m) |
npd | 1 (150) (50 lub 12,50) |
2 (300) (27 lub 6,75) |
3 (600) (9 lub 2,25) |
4 (600) (3 lub 0,75) |
Siły operacyjne | npd | 1 | 2 |
Wytrzymałość mechaniczna | npd | 1 | 2 | 3 | 4 |
Odporność na wielokrotne otwieranie i zamykanie Liczba cykli | npd | 5000 | 10 000 | 20 000 |
Odporność na włamanie | npd | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
OKNOTEST.PL