Test drzwi balkonowych Oknoplast Winergetic Premium cz.1
W połowie kwietnia w laboratorium Instytutu Techniki Budowlanej zakończyliśmy kolejne badania okien w ramach cyklu testów „Pro Quality”. Tym razem sprawdzeniu i ocenie poddane zostały dwuskrzydłowe drzwi balkonowe z ruchomym słupkiem Winergetic Premium wyprodukowane przez podkrakowski Oknoplast. Zakres badań był bardzo obszerny oraz daleko wykraczający poza wymagania norm, a wyniki są… zaskakujące.
Test okien Pro Quality
Program badań okien „Pro Quality” na pewno nie jest próbą przyłapania producenta na błędach wykonawczych, czy formalno-prawnych. Nie jest również wkraczaniem w kompetencje akredytowanych laboratoriów lub zwykłym powtarzaniem wstępnych badań typu, (ITT). Dla nas program był i jest najzwyklejszym działaniem na rzecz budowania wysokich standardów i świadomości technicznej rynku. Instytut Techniki Budowlanej nadał badaniom „Pro Quality” status prac naukowo – badawczych.
Zadaniem jakie sobie postawiliśmy uruchamiając program „Pro Quality” było badanie trwałości poziomów właściwości użytkowych okna w trakcie intensywnej eksploatacji odpowiadającej możliwie blisko warunkom naturalnego wykorzystania produktu w domach i mieszkaniach. Dzięki takim założeniom nasze testy, jako jedyne w Polsce, odpowiadają na pytanie, jak długo nowe okno jest „jak nowe” oraz kiedy i na ile występuje w nim proces „naturalnego zużycia” wpływającego na zmianę pierwotnie zbadanego poziomu właściwości użytkowych.
Wierzymy, że inwestorzy coraz częściej będą sięgać po tego rodzaju wiedzę zanim podejmą decyzje zakupowe.
Sposób, w jaki badanie jest przygotowane i realizowane wyklucza możliwość „podrasowania” produktu. Producent nie wie kiedy, gdzie i jaka dokładnie konstrukcja zostanie przez nas zakupiona. Nasz tajemniczy klient kupuje okno tak, jak każdy inny inwestor. Tym razem zamawiał je w firmie DAWIX z Warszawy.
Jedyną różnicą było, że w chwili odbioru, jako miejsce dostawy podał adres laboratorium Instytutu Techniki Budowlanej. Sprzedawca niezwłocznie dostarczył okno do laboratorium, gdzie konstrukcja została protokolarnie przyjęta do badań i od tej chwili tak on, jak i producent mogli uczestniczyć w każdej fazie badań.
Zagwarantowana przez ITB możliwość udziału w badaniach wydaje się być ze względów edukacyjnych ważna dla wszystkich zainteresowanych, a poza tym pożyteczna, bo w trakcie badań okno może być regulowane tak, jak na budowie, jednak nie wolno w nim wymieniać zużytych części o ile miałoby to wpływ na uzyskiwane wyniki.
Drzwi balkonowe Oknoplast Winergetic Premium
Wybór producenta i okna do kolejnego testu „Pro Quality” nie był przypadkowy. Oknoplast jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych i cenionych marek okiennych w Polsce, a Winergetic Premium, to jej topowy model. Jak już coś badać i sprawdzać, to właśnie najlepsze od najlepszych. Do badań wybraliśmy konstrukcję okienną powszechnie stosowaną w budownictwie jedno i wielorodzinnym - balkon dwuskrzydłowy z ruchomym słupkiem, dwustronnie okleinowany w kolorze orzech.
Tutaj też nie było przypadku. W opinii rynku tego rodzaju konstrukcje są wrażliwe na destrukcyjne oddziaływania czynników zewnętrznych, a w szczególności różnic temperatur powodujących ponadnormatywne ugięcia kształtowników prowadzące często do częściowej, a nawet całkowitej utraty właściwości użytkowych produktu. Wymiary badanej próbki wynosiły S = 1780 mm, H = 2227 mm..
Szczegółowy wykaz komponentów użytych do budowy prezentowanej wyżej konstrukcji przedstawiał się następująco:
- profile PVC barwione w masie, folia renolit w kolorze orzech,
- profil ościeżnicy - 101.302, skrzydła - 103.299, słupka ruchomego - 102.316,
- listwa progowa - 110.060, przyszybowa - 107.266,
- wzmocnienia stal – ościeżnica 30x30x1,5 mm, skrzydła - 38,8x29,7x1,75 mm, słupka - 40x3x1,5 mm,
- szyby zespolone - 3FT/16/3/16/3FT.
Zakres i kolejność badań Winergetic Premium Pro Quality
Badane przez nas drzwi balkonowe Winergetic Premium poddane zostały bardzo surowemu egzaminowi. Zakres i kolejność badań przedstawiała się następująco:
- Przepuszczalność powietrza,
- Wodoszczelność
- Cykle otwierania, zamykania i uchylania - 5000 cykli ręcznie, [badania poza zakresem akredytacji],
- Przepuszczalność powietrza,
- Wodoszczelność,
- Nagrzewanie do 50°C – 7 dni, [badania poza zakresem akredytacji],
- Przepuszczalność powietrza,
- Wodoszczelność,
- Nagrzewanie do temperatury 75°C – 7 dni, [badania poza zakresem akredytacji],
- Cykle otwierania, zamykania i uchylania - 5000 cykli ręcznie, [badania poza zakresem akredytacji],
- Przepuszczalność powietrza,
- Wodoszczelność,
- Badanie obciążenia wiatrem
- Przepuszczalność powietrza,
- Wodoszczelność,
- Siły operacyjne,
- Nośność urządzeń zabezpieczających.
Powyższy zakres badań daleko wykracza poza standardowe wstępne badania typu (ITT), które ograniczają się do jednokrotnego badania przepuszczalności powietrza, wodoszczelności i odporności na obciążenie wiatrem. Skrupulanci powiedzą, że „powietrze” robi się w nich dwukrotnie. To i tak nic wobec faktu, że w badaniach Pro Quality przepuszczalność powietrza i wodoszczelność badane były aż sześciokrotnie! Dlaczego?
Ponieważ obie te właściwości zmieniają się w czasie użytkowania okna oraz są niezwykle ważne dla komfortu użytkowników, zużycia energii i trwałości budynków. Obie zależą od jakości i stopnia zużycia komponentów – uszczelek, okuć, a nawet kształtowników. Zmiany wartości obu tych właściwości użytkowych najłatwiej ilustrują proces technicznego „starzenia się” okna.
Proces nieuchronny, jak pokazują wszystkie nasze dotychczasowe testy. Na szczęście dla inwestorów okna o wysokiej początkowej wartości użytkowej, takie jak Winergetic Premium, starzeją się z klasą i nawet po latach bardzo intensywnej eksploatacji mieszczą się w granicach wymagań. W tych samych warunkach użytkowania słabsze okna trafią na złom, a w najlepszym przypadku do kosztownego i gruntownego remontu.
Oknoplast Winergetic Premium – przepuszczalność powietrza
Jedną z najważniejszych cech nowoczesnych okien jest wysoka szczelność powietrzna. O ile przy wentylacji grawitacyjnej może powodować pogorszenie funkcjonowania systemu wentylacji, to w budynkach o prawie zerowym zużyciu energii, jakie mają być nieodległym standardem budownictwa, będzie wielką zaletą. Wysoka szczelność okien, to przede wszystkim redukcja strat energii na skutek niekontrolowanej infiltracji.
Z tego względu w niedawnej nowelizacji warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie wprowadzone zostało wymaganie, aby w budynkach niskich, średniowysokich i wysokich przepuszczalność powietrza dla okien i drzwi balkonowych przy ciśnieniu równym 100 Pa wynosiła nie więcej niż 2,25 m3/(m * h) w odniesieniu do długości linii stykowej lub 9 m3/(m2 * h) w odniesieniu do pola powierzchni, co odpowiada klasie 3 Polskiej Normy dotyczącej przepuszczalności powietrza okien i drzwi.
Dla okien i drzwi balkonowych w budynkach wysokościowych przepuszczalność powietrza przy ciśnieniu równym 100 Pa wynosiła nie więcej niż 0,75 m3/(m * h) w odniesieniu do długości linii stykowej lub 3 m3/(m2 * h) w odniesieniu do pola powierzchni, co odpowiada klasie 4 Polskiej Normy dotyczącej przepuszczalności powietrza okien i drzwi.
W tabeli przedstawiamy średnią szczelność powietrzną drzwi balkonowych Winergetic Premium ustaloną na różnych etapach badań. Średnią, ponieważ jest to iloraz sumy wyników uzyskanych dla tego samego okna poddanego działaniu ciśnień dodatnich i ujemnych o tej samej wartości. Analizując dane w tabeli warto zwrócić uwagę na moment wystąpienia i poziom zmian szczelności. Wysoka odporność okien Winergetic Premium na działanie różnic temperatur, a co z tym idzie relatywnie niewielkie zmiany szczelności, to pierwsza bardzo pozytywna informacja, jaką przynoszą wyniki naszego testu.
Oknoplast Winergetic Premium – przepuszczalność powietrza | ||||||||||
Lp. | Etap badań | Wartości średnie całkowitego przepływu powietrza m3/h przy ciśnieniu Pa i długości linii stykowej 9 mb dla parcia i ssania |
KlasaPN-EN 12207:2001 |
|||||||
50 | 100 | 150 | 200 | 250 | 300 | 450 | 600 | |||
1 | Okno nowe | 0,5 | 1,6 | 2,4 | 2,6 | 3,0 | 4,1 | 5,1 | 6,4 | Klasa 4 |
2 | Okno po 5000 cykli otwarcie/zamknięcie/uchył |
2,5 | 4,2 | 5,9 | 6,8 | 7,7 | 8,1 | 10,6 | 13,2 | Klasa 4 |
3 | Okno po 5000 cykli otwarcie/zamknięcie/uchył i 7 dniach nagrzewania do 50°C |
0,7 | 1,5 | 2,6 | 3,5 | 3,8 | 4,4 | 5,6 | 7,8 | Klasa 4 |
4 | Okno po 5000 cykli otwarcie/zamknięcie/uchył 7 dniach nagrzewania do 50°C i 7 dniach nagrzewania do 75°C |
2,5 | 4,2 | 6,0 | 7,0 | 7,9 | 8,9 | 11,0 | 13,8 | Klasa 4 |
5 | Okno po 5000 cykli otwarcie/zamknięcie/uchył 7 dniach nagrzewania do 50°C, 7 dniach nagrzewania do 75°C i kolejnych 5000 cykli otwarcie/zamknięcie/uchył |
5,1 | 8,4 | 11,2 | 13,3 | 15,1 | 16,8 | 28,4 | 44,2 | Klasa 3 |
6 | Okno po 5000 cykli otwarcie/zamknięcie/uchył, 7 dniach nagrzewania do 50°C, 7 dniach nagrzewania do 75°C, kolejnych 5000 cykli otwarcie/zamknięcie/uchył i badaniu obciążenia wiatrem |
5,4 | 8,9 | 11,4 | 13,8 | 16,6 | 19,2 | 30,1 | 45,4 | Klasa 3 |
Do bardzo ciekawych wniosków prowadzi analiza wartości przepuszczalności powietrza w wierszach od 1 do 4 tabeli. Wynika z nich, że zwykła codzienna eksploatacja okna, jego wielokrotne otwieranie, zamykanie i uchylanie samo w sobie jest już przyczyną zmian w szczelności konstrukcji. Wartości w wierszu nr 2 odpowiadają mniej więcej szczelności albo raczej nieszczelności po okresie trzyletniej eksploatacji drzwi balkonowych przy założeniu, że będą otwierane 5 razy dziennie bez jakiejkolwiek regulacji okuć i konserwacji uszczelek.
Wielce ciekawe są wartości w wierszu nr 3. Okazuje się, że temperatury rzędu 50°C na powierzchni i wewnątrz konstrukcji wcale nie muszą wpływać destrukcyjnie na okno, wręcz przeciwnie. Ubytek szczelności powodowany początkową intensywną, (5000 otwarć, zamknięć i uchyleń), eksploatacją zanika, a szczelność okna zbliżona jest do poziomu początkowego.
Wydaje się, że przyczyną jest prawidłowość montażu kompensująca efekt rozszerzalności liniowej kształtowników z PVC oraz poprawa ich „plastyczności” w połączeniu ze zmniejszeniem pod wpływem temperatury twardości uszczelek okiennych. Mówiąc po ludzku pierwszy okres użytkowania i oddziaływanie niezbyt wysokich różnic temperatur spowodował samoistne „ułożenie się” elementów konstrukcji i jeszcze lepsze ich spasowanie.
W wierszu nr 4 podane są wyniki szczelności dla okna poddanego odziaływaniu temperatury +75°C. Jest to zaledwie o 5 °C mniej niż przyjmowana kiedyś w aprobatach technicznych granica mięknienia okleinowanych kształtowników okiennych z PVC ogrzewanych przy użyciu powietrza. Trochę obawialiśmy się wyników tej części badania, ale podgrzany „do czerwoności” Winergetic Premium stanął całkowicie na wysokości zadania.
Żadnych odkształceń powodujących zmianę klasy szczelności powietrznej, a już na pewno brak odkształceń, które czyniłby konstrukcję niezdatną do użytkowania. O ile należy przyjmować, że samo dłuższe oddziaływanie wysokich temperatur nie wpływa bardzo negatywnie na konstrukcję okienną, o tyle temperatura w połączeniu z działaniem użytkownika już tak obojętna dla okna nie jest, co można odczytać nieco dalej.
W wierszu nr 5 podane są wartości szczelności okna, które przeszło „piekło temperaturowe”, a potem przez kolejne „trzy lata”, następne 5000 cykli otwarcia, zamknięcia i uchylania bez regulacji i konserwacji. Szczelność konstrukcji spada dwu a nawet trzykrotnie w zależności od wartości oddziałujących ciśnień.
Chociaż może się wydawać, że to spory ubytek, to okno nadal spełnia wszelkie wymagania warunków technicznych i bez najmniejszych kłopotów może być wykorzystywane w obiektach budowlanych. Nie mniej nie uzyskuje już normowej klasy 4 szczelności, a klasę 3. W warunkach naturalnego użytkowania byłby to czas, w którym konieczna staje się regulacja okna.
Na zakończenie badań przyszło nam jeszcze do głowy sprawdzić, jak na szczelność mocno już wyeksploatowanego okna wpłynie wiatr o sile huraganu „Ksawery”. Do takich działań doskonale nadaje się fragment badania odporności konstrukcji na obciążenie wiatrem, w którym stosowane jest tak zwane „obciążenie bezpieczeństwa”.
W naszym przypadku wartość obciążenia bezpieczeństwa wyniosła 1.800 Pa, co odpowiada oddziaływaniu wiatru wiejącego z prędkością 195 km/h. Porównując wartość szczelności okna z wierszy 5 i 6 łatwo przekonać się, że „Ksawery” nie wyrządził „Winergeticowi” większej szkody. Okazał się być mniejszym złem niż połączenie dłuższego oddziaływania wysokich temperatur z intensywną eksploatacją.
Podsumowując tę cześć testu trzeba stwierdzić, że dwuskrzydłowy balkon Winergetic Premium okazał się być konstrukcją szczelną, a nawet bardzo szczelną. Nie zmogły go ni temperatury, ni wiatry, a największym zagrożeniem dla jego szczelności okazał się być sam użytkownik i sposób w jaki użytkuje okno. Powinni o tym pamiętać producenci przy opracowaniu odpowiednich instrukcji oraz inwestorzy myślący o zakupie okien.
Po pierwsze, muszą pytać o badania szczelności i ustalone w nich klasy. Po drugie, powstrzymywać się od zakupu produktów o niskiej początkowej klasie szczelności. Po trzecie i najważniejsze, dbać o okno w trakcie użytkowania. Tylko tyle i aż tyle żeby okno tuż po zakupie nie okazało się być… nomen omen do luftu.
Czytaj dalej: Test drzwi balkonowych Oknoplast Winergetic Premium cz.2
OKNOTEST.PL
Oknotest.pl 2014-05-10 00:00:00 aktualizacja: 2021-02-23 17:55:26