Test szczelności drzwi balkonowych PSK firmy Vidok cz.2

Prezentujemy drugą część testu drzwi balkonowych uchylno-przesuwnych PSK. Inwestorów do zakupu kusi ich elegancja i możliwość uzyskania dużych powierzchni przeszklonych z jednej strony, z drugiej niepokoi obawa o trwałość i właściwości użytkowe produktu. Postanowiliśmy sprawdzić, jak to jest w praktyce z tymi suwankami PSK poddając testom drzwi balkonowe wyprodukowane przez firmę VIDOK z Rudnej Małej koło Rzeszowa.

W laboratorium, jak w… życiu

Na początek winni jesteśmy czytelnikom wyjaśnienie czym różnią się badania okien w ramach programu jakości Pro Quality od standardowo wykonywanych przez producentów badań wstępnych typu (ITT). W badaniach ITT producenci okien sprawdzają właściwości użytkowe okien „nowych”, schodzących prosto z produkcji.

Zgodnie z zaleceniami normy PN-EN 14351-1+A1:2010 sekwencje badań wykonywane są w określonej kolejności i według zasady mówiącej, że badania „nieniszczące” wykonuje się przed badaniami „niszczącymi” oraz że nie należy wykonywać kolejnych badań na próbkach okien poddanych wcześniej badaniom niszczącym.

Szczegółowe rozróżnienie badań niszczących i nieniszczących znajduje się w tablicy E1 przywołanej normy wyrobu. Badania przepuszczalności powietrza, czy wodoszczelności uznaje się za nieniszczące dla konstrukcji okiennej. Badania odporności na obciążenie wiatrem, odporności na wielokrotne otwieranie i zamykanie, czy też zachowania pomiędzy różnymi klimatami, to badania niszczące. Podsumowując, badania ITT podpowiedzą użytkownikom czego mogą spodziewać się od różnych typów okien… wyłącznie nowych.

W programie jakości Pro Quality idziemy w badaniach znacznie dalej. Korzystając z norm badawczych oraz indywidualnych procedur przeprowadzamy w jednym cyklu badawczym, na tej samej próbce okna, badania niszczące oraz nieniszczące. Co więcej, badania niszczące i nieniszczące przeplatają się i wielokrotnie powtarzają, co prowadzi do postępującego zużycia eksploatacyjnego produktu.

Świadomie działamy niezgodnie z zaleceniami normy wyrobu, bo w codziennym użytkowaniu deszcz pada kiedy chce, wiatr wieje raz mocniej, raz słabiej, a słońce świeci i grzeje albo i nie. Bez względu na aurę okna są otwierane i zamykane, a przy tym guzik kogo z użytkowników obchodzi, czy jest to akurat zgodne z normą.

Dlatego badania Pro Quality odmiennie od badań ITT bliższe są warunkom przeciętnego użytkowania okien w dłuższym okresie czasu. Dzięki temu nie tylko weryfikują ustalenia badań ITT, ale pokazują jednocześnie, jak z przyczyn eksploatacyjnych mogą zmieniać się poziomy właściwości użytkowych konstrukcji okiennej

Drzwi balkonowe PSK – przepuszczalność powietrza

O szczelności powietrznej drzwi balkonowych PSK częściej mówi się niż ją bada. Firmy zainteresowane sprzedażą produktu i posiadające go w ofercie twierdzą, że jest „szczelny”, cokolwiek to dla nich znaczy. Konkurenci nie posiadający wyrobu w ofercie mówią z kolei, że jest to konstrukcja o słabej szczelności. Taki czarno, biały obraz. A jaka jest prawda? Nie jest ani czarna, ani biała. Nie jest też szara, jest złożona.

Do badań w laboratorium ITB skierowaliśmy drzwi balkonowe uchylno-przesuwne PSK o wymiarach 2470 mm szerokości i 2270 mm wysokości wykonane z kształtowników VEKA SOFTLINE 82 (zdj.nr1). Oszklenie 4/14/4/14/4. Uszczelki wciągane z EPDM. Okucia ROTO PATIO S z 13 punktami ryglowania skrzydła. Wzmocnienia skrzydła i ościeżnicy stalowe, grubość ścianki 1,5 mm, słupka stałego 2 mm. Przyjmowana przez laboratorium ITB do obliczeń przepuszczalności powietrza powierzchnia całkowita = 5,62 m², długość linii stykowej = 6,7 m. Dolna szyna jezdna podparta na całej długości (zdj.nr2).

Szczelność powietrzną drzwi balkonowych PSK sprawdzaliśmy aż ośmiokrotnie w całym cyklu badań. Etapy, na których przeprowadzano testy szczelności powietrznej oraz zanotowane wartości całkowitego przepływu powietrza dla ciśnienia dodatniego, ujemnego oraz wartość średnią przedstawiamy poniżej w tabelach nr 1, 2 i 3. Dla dalszych rozważań największe znaczenie będą miały wartości przepuszczalności powietrza z tabeli nr 3.

Już pierwszy rzut oka na wartości w tabeli pozwala stwierdzić, że podobnie jak w badaniach innych konstrukcji okiennych tak i przepuszczalność powietrza drzwi balkonowych PSK zmienia się w trakcie użytkowania produktu.

Zauważalne jest w miarę stabilne zachowanie i umiarkowane zmiany szczelności konstrukcji poddawanej obciążeniom eksploatacyjnym pochodzącym od użytkownika (otwieranie i zamykanie) w czasie oddziaływania przeciętnych temperatur powietrza zewnętrznego (+50°C) i ciśnień parcia oraz ssania wiatru (50 Pa do 300 Pa).

Istotne zmiany szczelności zachodzą podczas eksploatacji konstrukcji poddawanej jednoczesnemu oddziaływaniu wysokich temperatur i ciśnień wiatru. W tabeli nr 4 przedstawiamy zakres zmian szczelności badanego produktu na wszystkich etapach badań.

W początkowej fazie badań wyniki szczelności powietrznej drzwi PSK wyprodukowanych przez firmę VIDOK są nie lada zaskoczeniem. Zwróćcie uwagę na wartości uzyskiwane na etapach od 1 do 3. Szczelność konstrukcji zamiast spadać… rośnie!

To ważna i dobra informacja szczególnie wtedy, kiedy weźmiemy pod uwagę, że wszyscy testerzy działający podczas 5.000 cykli otwierania i zamykania popełniają pewien błąd dotyczący sposobu posługiwania się okuciami ROTO PATIO S polegający na błędnym pozycjonowaniu klamki podczas przesuwania i domykania skrzydła drzwi, co doskonale widać na filmie zamieszczonym w pierwszej części sprawozdania z badań konstrukcji firmy VIDOK.

Zmiany szczelności konstrukcji zaczynają zachodzić, gdy na etapie 4 do gry włącza się jednoczesne oddziaływanie temperatur i wysokich ciśnień parcia wiatru. Etap 5 wskazuje, że drzwi balkonowe PSK zdają się być podatne na coś, co można by nazwać „układaniem się” okna.

Szczelność utracona na etapie 4 powraca w całości lub części na etapie 5, a wyniki podczas eksploatacji konstrukcji po jej całkowitym wystudzeniu poprawiają się w całym zakresie badanych ciśnień. Przypisujemy to działaniu okuć, które podczas ryglowania skrzydła zdają się w pewien sposób „układać” albo „przywracać” najbardziej prawidłową z możliwych na tym etapie zużycia produktu współpracę ramiaków ościeżnic i skrzydeł.

Etap 6 i 7 testu, to dla każdego „kolorowego” okna PVC próba ekstremalna. Wielogodzinne wygrzewanie konstrukcji do granicy temperatury mięknienia tworzywa, a potem 2.000 cykli otwierania i zamykania dla produktu przeciętnego okazałoby się z pewnością mordercze. W naszym badaniu pozwoliliśmy sobie na etapie 6 na rzecz niesłychaną.

Przyłożyliśmy ciśnienie parcia wiatru do konstrukcji jeszcze niewystudzonej. Efekt był natychmiast widoczny. Znacząca utrata szczelności spowodowana brakiem zazębienia okuć na jednym z zaczepów od strony zasuwnicy czołowej. Interweniował serwis firmy VIDOK i sprawność okuć została przywrócona.

Wykonane w dalszej kolejności 2.000 cykli otwarcia i zamknięcia potwierdziły proces „układania się” konstrukcji. W zakresie niższych ciśnień szczelność konstrukcji mimo obciążeń eksploatacyjnych poprawiła się.

Po zakończeniu 7 etapu badania zaprosiliśmy firmę VIDOK do ostatecznej regulacji drzwi balkonowych PSK przed końcowym badaniem szczelności powietrznej i wodoszczelności. W związku z tym, że nie stwierdzono znacznych nieprawidłowości w działaniu okuć, ani żadnych widocznych uszkodzeń konstrukcji postanowiono ograniczyć zabiegi do rutynowego przeglądu po czym wykonano badanie końcowe, którego wyniki widoczne są w tabeli jako etap 8.

Ponownie okazało się, że rutynowa regulacja sprawnego okna pozwala na poprawę jego osiągów eksploatacyjnych, a na pewno właściwości tak istotnej, jak szczelność powietrzna.

Omawiając zagadnienie szczelności powietrznej drzwi PSK nie sposób nie odnieść się do klasyfikacji wyrobu zgodnie z normą PN-EN 12207:2001. Poniżej w tabeli nr 5 przedstawiamy klasę przepuszczalności powietrza badanych drzwi balkonowych na poszczególnych etapach badań.

W zależności od punktu odniesienia dla oceny szczelności powietrznej badanej próbki mieści się ona w obrębie klasy 3 lub 4, a w całym przekroju badania drzwi balkonowe PSK firmy VIDOK klasyfikowane są przez laboratorium ITB do klasy 4 przepuszczalności powietrza według normy PN-EN 12207:2001 ze względu na treść punktu 4.6 normy, w którym stwierdza się, że: „ Jeżeli klasyfikacja próbki odniesiona do powierzchni całkowitej i długości linii stykowej otworu wskazuje dwie klasy sąsiednie, wówczas próbka powinna być zaklasyfikowana do korzystniejszej klasy, (o niższej wartości)”. Klasyfikację i wymagania normowe prezentujemy w tabeli nr 6.

Tabela nr 6

Nie wiemy jakie wnioski z tego opracowania na temat szczelności powietrznej drzwi PSK wyciągną nasi czytelnicy, ale nam przychodzi do głowy, że:

• Należy unikać konstrukcji o wymiarach maksymalnych albo przenoszących te wymiary nawet jeżeli udzielana jest na nie gwarancja jakości.
• Zastosowanie konstrukcji PSK o odpowiednich wymiarach na elewacjach zacienionych nie powinno nastręczać problemów eksploatacyjnych.
• Zastosowanie konstrukcji PSK o odpowiednich wymiarach na elewacjach nasłonecznionych powinno skłaniać użytkowników do zastosowania elementów zacieniających, izolujących produkt od długotrwałego, intensywnego nagrzewania w wyniku promieniowania słonecznego.
• Należy unikać eksploatowania produktu w chwili kiedy nie jest wystudzony po okresie intensywnego nagrzewania do temperatury powyżej +50°C
• W konstrukcjach jedno i dwustronnie okleinowanych we wszystkich kształtownikach głównych należy stosować wzmocnienia o możliwie największym momencie bezwładności w obu osiach.
• Dolna szyna jezdna powinna być stabilnie podparta na całej długości od momentu instalacji konstrukcji w otworze okiennym przez cały okres eksploatacji produktu.
• Mocowanie, szerokość szczelin dylatacyjnych i materiał uszczelniający w szczelinach powinien zapewniać kompensację obciążeń powstających w wyniku rozszerzalności termicznej kształtowników PVC.

Drzwi balkonowe PSK – wodoszczelność

Drugim aspektem szczelności konstrukcji badanym w testach Pro Quality jest wodoszczelność. W przeciwieństwie do niskoprogowych drzwi balkonowych HS, próg drzwi balkonowych PSK jest zwyczajowo taki sam, jak w klasycznych drzwiach balkonowych i stanowi go odcinek ramy ościeżnicy.

Już choćby z tego względu nie powinno być zasadniczej różnicy w poziomie wodoszczelności pomiędzy standardowymi konstrukcjami okiennymi, a drzwiami balkonowymi PSK. Potwierdziły to również nasze wielokrotne badania wodoszczelności badanej próbki, których wyniki prezentujemy w tabeli nr 7.

Tabela nr 7

W całym przekroju badań wodoszczelność badanej próbki oscyluje pomiędzy klasami wodoszczelności w zakresie od E1200 Pa do 8A (450 Pa). Po początkowym spadku szczelności od klasy E 1200 do klasy 8A, wodoszczelność konstrukcji badanych drzwi PSK ustabilizowała się, a na podstawie uzyskanych wyników należy przyjmować, że nawet ekstremalne warunki użytkowania produktu zapewniają jego wodoszczelność na poziomie klasy 9A, co w praktyce oznacza brak przecieków wody opadowej do wnętrza pomieszczeń nawet w trakcie bardzo intensywnych opadów deszczu połączonych z silnie wiejącym wiatrem.

Drzwi balkonowe PSK kupić, czy nie kupić?

Jak już wcześniej pisaliśmy po rynku krążą skrajnie sprzeczne opinie o szczelności drzwi balkonowych PSK. Nie nam decydować, czy inwestorom warto je kupować, czy nie warto. W badaniach okazują się być jednocześnie konstrukcją odpowiednio trwałą, a przy okazji… wrażliwą.

Jeżeli nabywcy będą o tym pamiętać i rozważą nasze propozycje, co do uwarunkowań konstrukcyjnych, eksploatacyjnych oraz montażowych wydaje się, że jedyne co im wtedy pozostanie to… cieszyć się elegancją produktu i widokiem za oknem pod warunkiem, że będzie to wyrób równie starannie sprawdzony.

Niezdecydowanych zapraszamy do lektury części 3 sprawozdania z badań, w której omówimy kolejne właściwości drzwi balkonowych PSK oraz przedstawimy zbiorczą tabelę zbadanych poziomów i klas właściwości użytkowych.

OKNOTEST.PL