Okna energooszczędne - ocena i wybór

Większość nabywców wskazuje energooszczędność, jako ważne kryterium wyboru okien. O ile trafnie ustalają kryterium o tyle ich późniejsze poczynania są już bardziej dziełem przypadku niż przemyślanego działania zmierzającego do osiągnięcia celu. Nie może być inaczej, gdy od lat podlega się marketingowej obróbce oraz wpada w objęcia sprzedawców, którzy bezrefleksyjnie i bez ponoszenia konsekwencji prowadzą klientów do komponentowej pułapki.

Co to jest energooszczędność okna?

„Okna energooszczędne”, to pojęcie umowne, hasło, które każdy może definiować według własnej wiedzy. Naszym zdaniem „energooszczędność” okna, to przede wszystkim jego zdolność do minimalizowania strat energii cieplnej wykorzystywanej do ogrzewania pomieszczeń. Jeżeli przyjmiecie taki punkt widzenia, to w każdym oknie mamy do czynienia z dwoma głównymi przyczynami strat ciepła. Ważniejszą z nich jest szczelność okna wyznaczana klasą przepuszczalności powietrza, a jeszcze lepiej wartością przepuszczalności odniesienia Q_100L. Mniej ważną lecz bardziej znaną jest przenikalność cieplna wyznaczana wartością współczynnika przenikania ciepła U_w.

Pomijając ewentualny spór o rangę i znaczenie każdej z przyczyn, najważniejszym jest, że obie są badanymi właściwościami fizycznymi każdego okna, przeliczalnymi na konkretne złotówki w wybranym okresie czasu. W tym miejscu słówko o „komponentowej pułapce”. Szukając okien energooszczędnych nie dajcie wciągać się sprzedawcom w opowieści o komponentach, profilach, szybach i ramkach, bo to są informacje marginalne, które tylko mącą jasność obrazu i utrudniają podjęcie rzeczowej decyzji. Skoncentrujcie się na faktach, danych i obliczeniach dotyczących konkretnych, gotowych okien!

Fakty, dane, obliczenia

O co warto pytać sprzedawcę jeśli szukamy okien energooszczędnych? Na początek na pewno trzeba zapytać o trzy podstawowe informacje:

1. Wartość współczynnika przenikania ciepła U_w dla każdego typu nabywanej konstrukcji okiennej.
2. Klasę przepuszczalności powietrza dla każdego typu nabywanej konstrukcji okiennej.
3. Wartość przepuszczalności odniesienia Q_100L dla każdego typu nabywanej konstrukcji okiennej.

Co chyba jasne i oczywiste nic na wiarę, dla każdej podanej wartości można i należy żądać potwierdzenia z badań konstrukcji w notyfikowanym laboratorium. Żaden wykręt nie powinien robić wrażenia, bo badania okien w tym zakresie są obowiązkowe. Wprowadzając okna do obrotu producent nie może nie posiadać wyników badań, czy to własnych, czy systemowych! Przy okazji warto też wiedzieć, że istnieją na polskim rynku producenci okien upoważnieni do samodzielnego obliczania przenikalności cieplnej okien, ale jest ich bardzo, ale to bardzo niewielu. Każdy z nich musi posiadać dokument uprawniający go do wykonywania obliczeń wydany przez notyfikowane laboratorium, które nadzoruje i w pewien sposób gwarantuje za poprawność podawanych wartości. Wszelkie nie potwierdzone wartości współczynników mogą być brane pod uwagę, ale jedynie jako niewiążące, mniej lub bardziej prawdopodobne przybliżenia.

Jeżeli już zweryfikujemy poprawność podanych współczynników można przystąpić do obliczeń, które zamienią je w lepiej znane i milsze sercu… złotówki, co znacznie ułatwi podjęcie ostatecznej decyzji zakupowej.

Okna energooszczędne – ocena

W naszym przykładzie oceny „energooszczędności” okien posłużymy się danymi zgromadzonymi w Rankingu Pro Quality 2015. W końcu po to powstał, aby ułatwić nabywcom ocenę wartości użytkowej okien i drzwi balkonowych z PVC-U oraz dokonywanie porównań.

Firma DELTA z Augustowa przysłała nam sprawozdania z badań ITT najbardziej typowego z okien, dwuskrzydłowego okna ze stałym słupkiem o wymiarach 1465 x 1435 wykonanego w aż sześciu różnych systemach kształtowników okiennych. To jakby sześć różnych ofert za jednym zamachem. Fantastyczne! Bezkonfliktowy, wręcz idealny materiał dla przeprowadzenia przykładowej oceny i odszukania najbardziej „energooszczędnego” okna o podanych wymiarach w ofercie tej firmy.

Na początek dokonujemy zestawienia wartości interesujących nas współczynników, co prezentujemy w tabeli nr 1

Tabela nr 1

Schemat badanych konstrukcji okiennych firmy DELTA
System kształtowników	Klasa przepuszczalności powietrza	Przepuszczalność odniesienia Q100L (m3/mh)	Przenikalność cieplna Uw W/(m2*K)*
KBE System_88	4	0,52	0,74
KBE System_70	4	0,54	1,18
Kömmerling 88+	4	0,14	0,70
Kömmerling Eurofutur	4	0,38	1,18
Trocal 88+	4	0,19	0,69
Trocal InnoNova_70.A5	4	0,63	1,18

Wszystkie oceniane okna wyprodukowane przez firmę DELTA sklasyfikowane są w najlepszej, 4 klasie szczelności w zakresie przepuszczalności powietrza, co jak widać nie oznacza wcale, że są tak samo szczelne. Występują pomiędzy nimi różnice w wartościach przepuszczalności odniesienia. Konstrukcje różnią się także w zakresie wartości współczynnika przenikania ciepła U_w. Jak to przełoży się na pieniądze i wartość strat ciepła?

Na tym etapie ocena energooszczędności poszczególnych rodzajów okien byłaby przedwczesna. Nawet duże doświadczenie nie ustrzegłoby od poważnych i znaczących dla kieszeni omyłek. Koniecznie musimy ustalić jeszcze powierzchnię okna oraz długość linii stykowej skrzydeł, czyli ich obwód. Warto też poznać cenę za każdą oferowaną konstrukcję. Z cenami nie będzie problemów, bo na pewno znajdują się w każdej wycenie i ofercie. O resztę brakujących informacji trzeba już poprosić sprzedawcę lub pobawić się i wyliczyć to samodzielnie. Dzięki uprzejmości firmy DELTA otrzymaliśmy poszczególne ceny okien, a resztę danych wymiarowych wzięliśmy z odpowiednich sprawozdań laboratoryjnych. Po ich wprowadzeniu nasza tabela porównawcza wygląda następująco:

Tabela nr 2

Oczyma wyobraźni widzimy już nabywców okien, którzy łakomym okiem spoglądają na niektóre podane ceny sięgając po portfele, ale… wolnego! To nie cena czyni okno energooszczędnym. Aby ocenić „energooszczędność” poszczególnych produktów musimy zrobić ostatni, najważniejszy krok. Trzeba wykonać stosowne obliczenia, a potem odnieść je do podanych cen okien. Jak można wyliczyć orientacyjny poziom strat ciepła na przewodzeniu i wentylacji prezentowaliśmy już na naszej stronie internetowej, więc teraz odpuścimy sobie szczegóły. W tabeli nr 3 podajemy tylko finalne wyniki i płynące z nich wnioski. Poniżej prezentujemy założenia jakie przyjęliśmy dla wykonania obliczeń:

• Długość sezonu grzewczego 5.112 godz.
• Pożądana temperatura wewnętrzna pomieszczeń w sezonie grzewczym 21°C
• Wartości temperatur zewnętrznychprzyjęto na podstawie średnich miesięcznych temperatur powietrza w wieloleciu 1981 – 2010 dla miasta Białystok
• Wartości strat ciepła to suma strat w 10 następujących po sobie sezonach grzewczych
• Roczny ubytek szczelności okna na skutek eksploatacji przez użytkownika 3%
• Roczny wzrost cen energii cieplnej 2%
• Cena za 1 kWh energii 0,3 zł

Tabela nr 3

Na początku artykułu napisaliśmy, że „energooszczędność” okna, to przede wszystkim jego zdolność do minimalizowania strat energii cieplnej wykorzystywanej do ogrzewania pomieszczeń. Z tego punktu widzenia w ocenianej grupie okien produkowanych przez firmę DELTA z Augustowa, najbardziej energooszczędnym jest to wyprodukowane w oparciu o kształtowniki systemu Kömmerling 88+. Mimo najwyższej ceny jednostkowej, to ono właśnie w całym okresie eksploatacji przyniesie największe oszczędności energii cieplnej potrzebnej do ogrzewania pomieszczeń. Najdroższe okazuje się być najtańszym! Analiza faktów i zbadanych osiągów okien wskazuje, że wybór okna „energooszczędnego” nie może i nie powinien być oparty na opowieściach sprzedawców o komorach, szybach i „ciepłych ramkach” oraz pobieżnej analizie cen. O energooszczędności okna i płynących z tego zyskach dla użytkownika decydują konkretne zbadane poziomy określonych właściwości użytkowych. To właśnie o to trzeba koniecznie pytać, tego szukać i praktycznie stosować.

Wyniki w tabeli nr 3 są także istotnym argumentem na rzecz rozsądnego podejścia do „niskiej ceny”, co nabywcy chętnie nazywają szukaniem „relacji ceny do jakości”. Oczywiście, że niskie ceny zachęcają i kuszą, ale wybór okna tańszego może być sukcesem pozornym, energooszczędną stratą, a nie zyskiem. Dzisiaj, przy zakupie faktycznie zapłacimy mniej, ale jutro i pojutrze, przez cały okres eksploatacji sporo dołożymy do tego interesu. Czy bezkrytyczny wybór „niskiej ceny” zawsze się opłaca, co teraz podpowiada wam rozum i rozsądek?

Okna energooszczędne są jak… kredyt

Kiedy zaczniecie kupować okna energooszczędne kierując się faktami i obliczeniami szybko okaże się, że trochę przypominają one kredyt bankowy. Można okno kupić tanio, czyli wziąć niski kredyt i płacić później wysokie odsetki. To klasyczna „chwilówka” w parabanku ze wszystkimi negatywnymi konsekwencjami. Można też w zwykłym banku wziąć wyższy kredyt, ale z niższymi odsetkami. W dłuższym okresie czasu, a czas eksploatacji okna to co najmniej kilkanaście lat, wersja druga zawsze okaże się tańsza i mniej ryzykowna od pierwszej. Łączna wartość kapitału, czyli ceny okna i odsetek, którymi są wyliczalne straty energii, będzie niższa w banku niż parabanku, to właśnie pokazały obliczenia. Pewną dodatkową wartością wynikającą z analiz i stawiania pytań sprzedawcom jest łatwość z jaką zaczniecie odróżniać okienne banki od parabanków.

Zapraszamy do Rankingu Pro Quality

To pierwszy artykuł, ale z pewnością nie ostatni, w którym pokazujemy, że warto korzystać z informacji zgromadzonych w Rankingu oraz jak to zrobić, aby dzięki nim racjonalizować decyzje i ułatwiać sobie wybór okien. Cieszymy się przy tym, że mogliśmy oprzeć się na danych i badaniach pochodzących z firmy DELTA z Augustowa, która choć niewielka i mało rozpoznawalna nagle zagościła na samym rankingowym topie. To pokazuje, że małe nie tylko bywa piękne, ale także dobrze zorganizowane i dbające o wysoką wartość użytkową produkowanych okien. Warto odkrywać takie firmy i takie produkty, jak energooszczędne okno z kształtowników systemu Kömmerling 88+. Zachęcamy i zapraszamy producentów do prezentacji w Rankingu osiągów równie dobrych okien, a czytelników do odwiedzin i wielu samodzielnych odkryć dla dobra własnych domów i komfortu ich mieszkańców.

OKNOTEST.PL

* Wartości nie ujęte w Rankingu, podane odrębnie przez firmę DELTA.

** Wartości nie ujęte w Rankingu podane odrębnie