Rzeź niewiniątek - nowe przepisy w sprzedaży okien 2023

Dla tysięcy mikro i małych przedsiębiorstw zajmujących się sprzedażą i montażem okien nadchodzą trudne czasy. Z jednej strony będą musiały stawić czoła nieuniknionemu spowolnieniu, wynikającemu z ogólnej sytuacji rynkowej. Z drugiej, już od 01 stycznia 2023 mogą zostać dotknięte skutkami zmian przepisów ustawy O prawach konsumenta oraz Kodeksu cywilnego. Zważywszy na ich zasoby finansowe i poziom świadomości prawnej może zanosić się na srogi łomot, a nawet przysłowiową rzeź niewiniątek.

Co się odwlekło, to nie uciekło

W dniu 9 listopada 2022 prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe. Zmiany wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2023. W ten sposób, z wielkim opóźnieniem, następuje wdrożenie do polskiego prawa unijnej dyrektywy cyfrowej oraz dyrektywy towarowej. Obie dyrektywy weszły w życie 11 czerwca 2019, a państwa członkowskie zobowiązane były do ich implementacji do 1 lipca 2021, z mocą od 1 stycznia 2022 r.

Unia, dała państwom członkowskim ponad dwa lata na przygotowanie przedsiębiorców i konsumentów do skutków wdrożenia nowych dyrektyw. W Polsce ten okres wydłużył się o dodatkowy rok. Mimo to, przepisy i skutki ich wdrożenia, spadną na obie grupy, jak grom z jasnego nieba. To, co mile zaskoczy konsumentów może stać się gwoździem do trumny mikro i małych przedsiębiorców sprzedających okna.

Co zmienia się w sprzedaży konsumenckiej od nowego roku

Nowe przepisy przynoszą wiele mniejszych i większych zmian w zasadach sprzedaży konsumenckiej, a w szczególności w zasadach ochrony praw konsumenta. Nie czas i miejsce na szczegółowe analizy i komentarze. Postaramy się wskazać jedynie to, co wydaje się najważniejsze.

Podstawowa zmiana, to powrót do prawnego dualizmu w zakresie ochrony nabywców w przypadku niezgodności towaru z umową. W obrocie profesjonalnym zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu cywilnego, a w obrocie konsumenckim przepisy ustawy o prawach konsumenta.

Nowe przepisy, odwrotnie niż to było do tej pory, określają warunki, w których towar jest zgodny z umową. Towar jest zgodny z umową, jeżeli zgodne z umową pozostają w szczególności jego:

1. Opis, rodzaj, ilość, jakość, kompletność i funkcjonalność.
2. Przydatność do szczególnego celu, do którego jest potrzebny konsumentowi, o którym konsument powiadomił przedsiębiorcę najpóźniej w chwili zawarcia umowy i który przedsiębiorca zaakceptował.

Ponadto towar, aby został uznany za zgodny z umową, musi:

1. Nadawać się do celów, do których zazwyczaj używa się towaru tego rodzaju, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa, norm technicznych lub dobrych praktyk.
2. Występować w takiej ilości i mieć takie cechy, w tym trwałość i bezpieczeństwo, jakie są typowe dla towaru tego rodzaju i których konsument może rozsądnie oczekiwać, biorąc pod uwagę charakter towaru oraz publiczne zapewnienie złożone przez przedsiębiorcę, jego poprzedników prawnych lub osoby działające w ich imieniu, w szczególności w reklamie lub na etykiecie.
3. Być dostarczany z opakowaniem, akcesoriami i instrukcjami, których dostarczenia konsument może rozsądnie oczekiwać.
4. Być takiej samej jakości jak próbka lub wzór, które przedsiębiorca udostępnił konsumentowi przed zawarciem umowy, i odpowiadać opisowi takiej próbki lub takiego wzoru.
5. Przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność za brak zgodności towaru z umową wynikający z niewłaściwego zamontowania towaru, jeżeli:
• Zostało ono przeprowadzone przez przedsiębiorcę lub na jego odpowiedzialność;
• Niewłaściwe zamontowanie przeprowadzone przez konsumenta wynikało z błędów w instrukcji dostarczonej przez przedsiębiorcę lub osobę trzecią.

Kolejna zmiana, to wydłużenie do dwóch lat, okresu domniemania istnienia braku zgodności towaru z umową. Domniemywa się, że brak zgodności towaru z umową, który ujawnił się przed upływem dwóch lat od chwili dostarczenia towaru, istniał w chwili jego dostarczenia, o ile nie zostanie udowodnione inaczej lub domniemania tego nie można pogodzić ze specyfiką towaru lub charakterem braku zgodności towaru z umową.

Przepisy ustawy wprowadzają również całkowicie nowe domniemanie dotyczące istotności braku zgodności towaru z umową. Konsument nie może odstąpić od umowy, jeżeli brak zgodności towaru z umową jest nieistotny. Domniemywa się, że brak zgodności towaru z umową jest istotny.

W celu przywrócenia zgodności towaru z umową konsument może żądać od sprzedawcy naprawy towaru, wymiany towaru albo złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny lub odstąpieniu od umowy. Wybór sposobu przywrócenia zgodności należy do konsumenta, jednak treść przepisu wskazuje jednocześnie na powrót do idei sekwencji żądań w kolejności; naprawa, wymiana, obniżenie ceny, odstąpienie od umowy.

Na zakończenie zmiana, która może być prawdziwą bombą atomową. Konsument może powstrzymać się z zapłatą ceny do chwili wykonania przez przedsiębiorcę obowiązków wynikających z niezgodności towaru z umową.

Nie można też pominąć wskazania istotnej zmiany wprowadzonej do Kodeksu cywilnego. W księdze trzeciej w tytule XI uchyla się dział II¹: „Roszczenie sprzedawcy w związku z wadliwością rzeczy sprzedanej”. Ta zmiana oznacza, że sprzedawcy okien i drzwi tracą prawo do zgłaszania na dotychczasowych zasadach roszczeń o naprawienie szkody do poprzednich sprzedawców. 

Między młotem i kowadłem

Pomijając aspekt koniecznej interpretacji nowych przepisów, zmian w orzecznictwie, a będzie się w tym względzie sporo działo, to pewne. Od nowego roku, mikro i mali przedsiębiorcy zajmujący się sprzedażą okien znajdą się pomiędzy młotem, a kowadłem. Z jednej strony będą mieli dostawców, wyposażonych w środki prawne i finansowe, zawsze przekonanych o świetności produkowanych towarów. Z drugiej, konsumentów, którzy w trudnych czasach chętnie skorzystają z okazji do niskooprocentowanego kredytu albo urwania czegoś z umówionej ceny towaru. Mimo swej liczebności, rozproszeni sprzedawcy okien nie posiadający żadnej wspólnej reprezentacji, stanowią łatwy łup dla jednych i drugich. Co z tym zrobić? Zaniechać zwyczajowego biadolenia i szybko nabyć nowych kompetencji oraz zmienić sposób działania, a w szczególności, sposób komunikacji z rynkiem.

OKNOTEST.PL