Szukaj w Oknotest.pl

reklama

Okna antywłamaniowe. Klasy odporności na włamanie RC i WK.

Czerwiec 2012

Koniec z tymczasowością w oknach antywłamaniowych! W katalogu Polskich Norm miejsce tymczasowych norm PN-ENV 1627, 1628, 1629 i 1630 zajęły „prawdziwe” normy europejskie PN-EN, a to oznacza, że w obrębie EOG* uporządkowano i ujednolicono większość kwestii związanych z badaniami i klasyfikacją okien o określonej odporności na włamanie. Kłopot w tym, że porządek w normach nie uczyni od razu antywłamaniowego porządku w głowach sprzedawców - może być wręcz przeciwnie!

Odporność na włamanie - klasy odporności (WK)

O „oknach antywłamaniowych” pisaliśmy już wielokrotnie mimo, iż takie okna właściwie... nieistnieją. Kolejny raz przypominamy, że pojęcie „antywłamaniowy” jest zwrotem potocznym i na dodatek dla wielu jeszcze inwestorów i sprzedawców mylącym. Jeśli można pokonać zabezpieczenia i włamać się do bankowych skarbców, to tym bardziej można pokonać zaporę, którą ma być okno PCV. Z tego powodu zdecydowanie poprawniej, a dla sprzedawców także bezpieczniej jest, kiedy zamiast pojęcia „antywłamaniowy” używa się pojęcia „odporny na włamanie”.

reklama

Odporność okna PCV na włamanie, to jego właściwość polegająca na stawianiu oporu próbie wtargnięcia do chronionego pomieszczenia wskutek zastosowania przemocy fizycznej przy użyciu określonych z góry narzędzi, podczas której okno zostaje uszkodzone lub zniszczone. Aby okno zostało uznane za element odporny na włamanie musi spełniać wymagania określonych norm europejskich.

W Polsce w roku 2006 wprowadzono do katalogu Polskich Norm cztery normy tymczasowe, (tzw. prenormy ), z oznaczeniem ENV - PN-ENV 1628:2006, PN-ENV 1629:2006, PN-ENV 1630:2006 oraz PN-ENV 1627:2006. Trzy pierwsze, to normy badawcze, czwarta, to norma klasyfikacyjna, w której określone zostały między innymi klasy odporności na włamanie.

Norma PN-ENV 1627:2006, ustalała dla okien 6 klas odporności na włamanie. Oznaczone zostały one cyframi od 1 do 6, przy czym klasa 1 oznacza najmniejszą możliwą odporność okna na włamanie. Należy przez to rozumieć, że dla okien w klasie 1 odporności na włamanie, norma nie ustala żadnych wymagań, co do czasu oporu jaki powinny stawić na próby włamania ręcznego przy użyciu określonych narzędzi oraz żadnych wymagań, co do przeszklenia.

Poniżej przedstawiamy pochodzącą z tej prenormy pełną tabelę klas odporności na włamanie okien PCV wraz z wymaganiami, co do odporności na włamanie przeszkleń oraz czasem oporu na próby włamania ręcznego wymaganym podczas badań:

Norma PN-ENV 1627:2006
Przewidywana klasa odporności
na włamanie okna PCV
Klasa odporności na włamanie
oszklenia według prEN 356
Wymagany czas oporu
w minutach na próbę
włamania przy użyciu
określonego zestawu narzędzi
1 (WK 1) Bez wymagań Brak wymagań
2 (WK 2) 4 (P4A) 3
3 (WK 3) 5 (P5A) 5
4 (WK 4) 6 (P6B) 10
5 (WK 5) 7 (P7B) 15
6 (WK 6) 8 (P8B) 20
reklama

W związku z tym, iż w Polsce od lat zwykło się używać do określania klas odporności na włamanie okien PCV pojęcia „WK”, (na przykład okno w klasie WK1, WK2, itp.), pochodzącego od stosowanego w normach niemieckich pojęcia „Wiederstandsklasse”, w prezentowanej powyżej tabeli, w kolumnie z przewidywanymi klasami odporności na włamanie okien, oprócz pochodzącego z polskiej normy oznaczenia cyfrowego podajemy w nawiasie również jej niemiecki odpowiednik, czyli klasę WK.

Podobnie w kolumnie dotyczącej oszklenia, klasy odporności oszklenia podawane w prenormie wyłącznie w postaci cyfr, uzupełniliśmy powszechnie używanymi na naszym rynku określeniami odporności na włamanie szyb zespolonych, co wydaje się być bardziej zrozumiałe dla inwestorów i sprzedawców.

Jednocześnie inwestorzy powinni sobie zdawać sprawę, iż mimo istnienia aż sześciu klas odporności na włamanie, wśród okien PCV dostępnych na rynku nie ma produktów, dla których uzyskano w badaniach klasę odporności na włamanie wyższą niż druga.

Odporność na włamanie – klasy odporności RC

W dniu 21 lipca 2011, czyli po ponad 5 latach od wprowadzenia do katalogu Polskich Norm wcześniej wymienionych norm tymczasowych ENV zostały one zastąpione przez odpowiadające im następujące cztery normy europejskie:

  • PN-EN 1627:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje -- Odporność na włamanie -- Wymagania i klasyfikacja.
  • PN-EN 1628:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje -- Odporność na włamanie -- Metoda badania dla określenia odporności na obciążenie statyczne.
  • PN-EN 1629:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje -- Odporność na włamanie -- Metoda badania dla określenia odporności na obciążenie dynamiczne.
  • PN-EN 1630:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje -- Odporność na włamanie -- Metoda badania dla określenia odporności na próby włamania ręcznego.

Dla użytkowników okien PCV największe znaczenie ma norma klasyfikacyjna PN-EN 1627:2011. Dwie istotne zmiany jakie przynosi, to po pierwsze, rozszerzenie jej zakresu również na takie wyroby budowlane jak ściany osłonowe i kraty, po drugie, zmienia dotychczasową klasyfikację odporności na włamanie wprowadzając do obrotu pojęcie klas odporności na włamanie RC.

Skrót RC pochodzi od angielskiego wyrażenia Resistance Class – klasa odporności. Od razu spieszymy uspokoić sprzedawców i inwestorów, że klasy odporności na włamanie RC i WK są tożsame, czyli... RC = WK!!! Nie mniej po dacie opublikowania normy europejskiej prawidłową klasyfikacją odporności na włamanie są klasy odporności RC i podany w normie sposób ich zapisu.

reklama

Choć nowa norma nie zmienia samej ilości klas odporności na włamanie i nadal jest ich sześć, to w obrębie klasy drugiej odporności na włamanie RC 2 wprowadza całkowicie nowy podział związany z charakterystyką oszklenia okna. W tabeli poniżej przedstawiamy zatem klasyfikację, do której przyzwyczaiła nas dotychczasowa prenorma PN-ENV 1627:2006 oraz nową klasyfikację odporności na włamanie podawaną w normie europejskiej PN-EN 1627:2011 uwzględniającą podział, o którym była mowa.

Norma PN-ENV 1627:2006
Przewidywana klasa odporności
na włamanie okna PCV
Klasa odporności na włamanie
oszklenia według prEN 356
Norma PN-EN 1627:2011
Przewidywana klasa odporności
na włamanie okna PCV
Klasa odporności na włamanie
oszklenia według PN-EN 356
1 (WK1) Bez wymagań RC 1 N Bez wymagań
    RC 2 N Bez wymagań
2 (WK2) 4 (P4A) RC 2 4 (P4A)
3 (WK3) 5 (P5A) RC 3 5 (P5A)
4 (WK4) 6 (P6B) RC 4 6 (P6B)
5 (WK5) 7 (P7B) RC 5 7 (P7B)
6 (WK6) 8 (P8B) RC 6 8 (P8B)

Czym różni się okno o odporności na włamanie w klasie RC 2 N od okna w klasie RC 2? Szybą, która zostanie użyta do przeszklenia. Aby okno mogło zostać uznane w badaniach za wyrób o potwierdzonej klasie odporności na włamanie RC2 musi być wyposażone w szybę o odporności na włamanie w klasie P4A. Dla okien w klasie RC 2 N norma nie stawia żadnych wymagań, co do odporności na włamanie samej szyby zastosowanej w finalnym produkcie, dlatego można przyjąć, że w tej nowej klasie równie dobrze mieści się okno z przeszkleniem P2A jak i ze zwykłą szybą zespoloną 4/16/4, a nawet dowolną szybą pojedynczą i to właśnie może okazać się problemem!

Na polskim rynku ciągle dominuje przekaz, w którym pomija się rolę i znaczenie badań odporności na włamanie okien PCV. To przemilczenie ma wywoływać w inwestorach przekonanie, że o klasie odporności na włamanie okna decyduje odporność na włamanie komponentów (okuć, szyb), z których zostało ono wykonane albo, co jeszcze gorsze, że o klasie odporności na włamanie okna decyduje klasa odporności na włamanie szyby zespolonej.

Z tego powodu wydaje się, że klasa RC 2 N może być powodem kolejnych nieporozumień powodowanych przez sprzedawców, którzy wprowadzają do obrotu okna o rzekomo określonej odporności na włamanie, dla których w rzeczywistości nie posiadają ani własnych, ani cudzych badań, w których ta właściwość znalazłaby potwierdzenie.

Warto w tym miejscu przypomnieć, że okna PCV są wyrobami budowlanymi, których wprowadzenie do obrotu powinno być zgodne z wymaganiami Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881). Z treści wyżej wymienionej ustawy wynika, że wyrób nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych, jeżeli dokonano oceny jego zgodności z normą zharmonizowaną lub aprobatą techniczną, czyli odpowiednim dokumentem odniesienia.

Dla większości dostępnych na rynku okien PCV dokumentem odniesienia jest wdrożona w 2006 r. do katalogu Polskich Norm norma europejska PN-EN 14351-1+A1:2010/Ap1:2012 „Okna i drzwi. Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne. Część 1: Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności”. W punkcie 4.23 przywołanej normy odnajdujemy zapis, z którego wynika, że po badaniu okna według norm EN 1628, EN 1629 i EN 1630 wyniki powinny być wyrażone zgodnie z normą EN 1627.

Z tego powodu okna, dla których nie przeprowadzono badań odporności na włamanie, po pierwsze nie mogą być uznane za produkt posiadający tę właściwość, po drugie nie powinny być w ogóle przedmiotem obrotu.

Świadectwa badań odporności na włamanie

Skomplikowane bezpieczeństwo
Skomplikowane bezpieczeństwo

Zamiast krążyć ze sprzedawcami po antywłamaniowych meandrach i wysłuchiwać opowieści o różnych, czasem dziwnych właściwościach komponentów użytych do produkcji okna, najlepszym sposobem na zapewnienie sobie spokoju przy zakupie jest zapoznanie się na etapie podejmowania decyzji ze świadectwem badań albo w uzasadnionych przypadkach nawet z pełną treścią raportu klasyfikacyjnego, którego częścią jest świadectwo sporządzane każdorazowo przez jednostkę badawczą, notyfikowane laboratorium. Uzasadnienie takiego działania jest proste i wynika z przedstawionych poniżej minimalnych wymagań jakie norma PN-EN 1627:2011 ustanawia dla zawartości raportu klasyfikacyjnego, w którym muszą się znaleźć:

  • Referencje raportu klasyfikacyjnego (numer i data).
  • Dane dotyczące zlecającego badanie.
  • Opis produktu.
  • Nazwa produktu.
  • Wymiary.
  • Określenie strony ataku.
  • Rodzaj przeprowadzonych czynności.
  • Klasyfikacja i szczegóły dotyczące oszklenia (grubość).
  • Szczegóły dotyczące okucia.
  • Odniesienie do instrukcji zabudowy wyrobu.
  • Deklaracja o uzyskanej klasie według normy EN1627:2011.
  • Odniesienie do EN1627:2011.
  • Zakres stosowania wyrobu jeśli to konieczne.

Jak widać raport klasyfikacyjny zawiera wszystkie informacje formalne i techniczne, o których zazwyczaj mówią sprzedawcy, ale dla których rzadko przedstawiają potwierdzające je dowody. Są tu zarówno informacje o producencie, ale przede wszystkim o okuciach, oszkleniu jak również niezwykle istotne dane dotyczące konstrukcji okna jego wymiarów, a nawet odniesienia do sposobu montażu, (zabudowy), wynikającego z instrukcji producenta okien, czyli wszystko to, co o produkcie warto i trzeba wiedzieć zanim się go kupi.

Inwestorzy chcący skorzystać ze świadectw i raportów z badań odporności na włamanie okien PCV powinni jednakże dodatkowo wiedzieć, że dla okien o różnej konstrukcji przeprowadza się odrębne badania próbek, a zatem posiadanie przez producenta badań na przykład okna jednoskrzydłowego rozwierano-uchylnego nie uprawnia go do wprowadzania na tej podstawie do obrotu okien o konstrukcji innej niż badana, na przykład okien jednoskrzydłowych uchylnych, okien dwuskrzydłowych, czy też balkonów dwudzielnych z ruchomym słupkiem!

Kolejna sprawa to przenoszenie wyników badań pomiędzy oknami o podobnej konstrukcji, ale różnych wymiarach. Nie jest tak, że pozytywny wynik badania dla okna jednoskrzydłowego rozwierano - uchylnego o wymiarach 100cm x 100cm może być automatycznie przeniesiony na okno jednoskrzydłowe rozwierano - uchylne o wymiarach 150cm x 150cm!

Dla okien norma dopuszcza przenoszenie wyników na konstrukcje o wymiarach 10% większych i 20% mniejszych od wymiarów badanej próbki, jednakże przy zachowaniu odległości punktu ryglowania od najbliższego narożnika w tolerancji +5% i -10% i odległości pomiędzy punktami ryglowania znajdującymi się na jednym boku w tolerancji +5% i -30%, a także powierzchni całkowitej +/- 20%.

Zmiana wymiarów okna może powodować konieczność zmiany ilości punktów ryglowania. Zgodnie z postanowieniami normy ilość punktów ryglowania można zmniejszać lecz odległość między nimi nie może być większa niż na badanej próbce. Powyższy sposób ekstrapolacji wyników nie wymaga zajęcia stanowiska przez jednostkę notyfikowaną (eksperta) pod warunkiem, że w raporcie nie zapisano ograniczeń.

Montaż okien antywłamaniowych

Podobnie jak w przypadku „zwykłych” okien PCV, także okna o określonej odporności na włamanie powinny być montowane według zaleceń instalacji pochodzących od producenta. Przyjęcie tej zasady wyklucza możliwość podania jednego powszechnie obowiązującego sposobu wbudowywania okien antywłamaniowych, bowiem każdy z producentów może i powinien określić optymalne warunki montażu dla własnych konstrukcji.

Także norma PN-EN 1627:2011 nie zajmuje się określaniem szczegółowych rozwiązań technicznych w zakresie montażu okien antywłamaniowych podając jedynie zalecenia dotyczące zawartości instrukcji producenta dotyczących zabudowy. Jaki minimalny zakres informacji powinna zawierać instrukcja montażu wydana przez producenta okien podajemy poniżej:

  • Typowe szczegóły dotyczące otworów w których produkt może być zamontowany.
  • Szczegóły dotyczące podstawowych punktów montażu, jak i dokładny opis elementów mocujących.
  • Wskazanie punktów wymagających określonego zamocowania np. umiejscowienia zamków i zawiasów.
  • Wskazanie właściwego obszaru uszczelnienia zabezpieczającego pomiędzy ścianą a ramą np. w okolicy zamków i zawiasów.
  • Wskazanie odpowiednich luk pomiędzy elementami ruchomymi i stałymi.
  • Jeśli to konieczne, szczegóły dotyczące maksymalnego, dopuszczalnego wysunięcia cylindra zamka z płaszczyzny szyldu zamka , po stronie zewnętrznej.
  • Pozostałe szczegóły, jeśli mogą mieć wpływ na właściwości odporności próbki na włamanie.
  • Szczegóły dotyczące stopnia lub stopni zamknięcia spełniających wymagania uzyskanej klasy odporności.

Blade pojęcie? Blady strach!

Już za mniej więcej rok deklarowanie właściwości użytkowych okien PCV, w tym ich odporności na włamanie stanie się obligatoryjne, a informacja o poziomie osiągów będzie dołączana przez producentów do każdego okna wraz z deklaracją właściwości użytkowych, która zastąpi stosowane obecnie deklaracje zgodności.

Wydaje się zatem, że nieuchronnie dobiega końca czas tworzenia przedziwnych opowieści o oknach antywłamaniowych, komponentach używanych do ich produkcji albo wiązanie odporności na włamanie z liczbą zaczepów. Klasę odporności okna na włamanie można ustalić wyłącznie poprzez badania laboratoryjne i tylko na tej podstawie budować prezentację produktu.

Kto tego jeszcze nie pojął i zawczasu nie pojmie, pozostając w sferze antywłamaniowego bladego pojęcia, tego za chwilę może ogarnąć blady strach z powodu ilości uzasadnionych roszczeń konsumentów.

*EOG – Europejski Obszar Gospodarczy

OKNOTEST.PL

Oknotest.pl 2012-06-05 00:00:00 aktualizacja: 2021-03-03 18:01:45


Komentarze

Bądź pierwszy i dodaj swój komentarz!

dodaj komentarz
Zobacz także...

Okna producenci opinie

OKNOTEST.PL © 2007 - 2024