Gwarancja jakości, a rękojmia za wady
Gwarancja jakości i rękojmia za wady, to dwa środki ochrony interesu nabywcy, gdy kupowana rzecz lub usługa okazują się wadliwe. Na pewno łączy je cel, któremu służą. A kto wie czym się różnią i co z tego wynika? Spróbujmy przyjrzeć się podobieństwom i różnicom dwóch dróg, które mogą zaprowadzić do tego samego celu.
Gwarancja i rękojmia, czemu to służy?
Sprzedaż rzeczy dotkniętej wadą jest naruszeniem interesu kupującego podważającym jego zaufanie do kontrahenta, a przez to podważającym pewność obrotu gospodarczego w ogóle. Ujawnienie się wady okna albo wady montażu po wydaniu rzeczy lub dzieła, stanowi naruszenie równowagi świadczeń będącej istotą umów wzajemnych, w których świadczeniu jednej strony, odpowiada ekwiwalentne świadczenie drugiej strony.
Ekwiwalentem za sprzedane okno o ustalonej z nabywcą i oczekiwanej przez niego jakości wraz z prawidłową instalacją jest zapłata umówionego wynagrodzenia. Wada okien albo montażu narusza tę kontraktową równowagę świadczeń stron umowy.
Rolą i istotą instytucji gwarancji jakości, a w szczególności rękojmi za wady jest możliwie najpełniejsze przywrócenie równowagi poprzez naprawę, wymianę albo obniżenie ceny rzeczy bądź też rozwiązanie stosunku umownego łączącego strony na skutek odstąpienia od umowy przez kupującego.
Jak działa gwarancja i rękojmia?
Mimo, że rękojmia za wady, jak i gwarancja jakości zmierzają w tym samym kierunku, dążąc do przywrócenia kontraktowej równowagi świadczeń stron umowy, czynią to w zdecydowanie odmienny sposób. Szerszy zakres ochrony proponowany jest przez przepisy o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej. Nie bacząc na to, nabywcy okien częściej odwołują się do gwarancji jakości, której warunki zależne są od woli gwaranta, przy czym nie ma tu większego znaczenia czas, w którym wada zostaje stwierdzona.
Dlaczego tak się dzieje próbowaliśmy wyjaśniać w artykule pod tytułem „Gwarancja jakości, lek na całe zło”. Czymkolwiek jednak nie byłby dyktowany wybór środka ochrony mającego prowadzić do usunięcia wad okien zawsze powinien być to wybór świadomy. Aby dokonywać takich wyborów, warto wcześniej poznać różnice i podobieństwa pomiędzy gwarancją jakości i rękojmią za wady.
| Gwarancja jakości i rękojmia za wady, podobieństwa i różnice | |
|
reklama Gwarancja jakości art. 577 – 581 K.c. |
Rękojmia za wady art. 556 – 576 K.c. |
| Udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego. Oświadczenie gwaranta jest dobrowolne, a gwarancja nie jest obowiązkowa. | Rękojmia za wady rzeczy sprzedanej obowiązuje z mocy ustawy. |
| Oświadczenie gwarancyjne dotyczące właściwości tej samej rzeczy lub usługi może złożyć producent rzeczy, a niezależnie od producenta także jej sprzedawca. | Odpowiedzialny z rękojmi za wady jest sprzedawca rzeczy. |
| Gwarancja jakości „idzie” za rzeczą. Zmiana właściciela nabytej rzeczy w drodze umowy sprzedaży, zamiany i darowizny lub spadkobrania nie eliminuje więzi prawnej ze sprzedawcą lub producentem, SN III CZP 48/88) | Rękojmia za wady „idzie” za rzeczą. Zmiana właściciela nabytej rzeczy w drodze umowy sprzedaży, zamiany i darowizny lub spadkobrania nie eliminuje więzi prawnej ze sprzedawcą lub producentem, SN III CZP 48/88). |
| Oświadczenie gwarancyjne określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego. | W przypadku rękojmi za wady obowiązki sprzedawcy i uprawnienia kupującego określa ustawa. |
| Gwarant odpowiada względem kupującego, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w oświadczeniu gwarancyjnym. | Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną* lub prawną. |
| Obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług. O zakresie obowiązków gwaranta decyduje treść złożonego oświadczenia gwarancyjnego. | Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady, bądź złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy. Jeżeli rzecz wadliwa została zamontowana, kupujący może żądać od sprzedawcy demontażu i ponownego zamontowania po dokonaniu wymiany na wolną od wad lub usunięciu wady. |
| Wybór sposobu usunięcia wady należy do gwaranta. | Wybór sposobu usunięcia wady należy do kupującego. |
| Termin obowiązywania udzielanej gwarancji określa gwarant. Jeżeli w oświadczeniu gwarancyjnym nie zastrzeżono innego terminu, termin gwarancji wynosi dwa lata. Bieg terminu gwarancji liczy się od dnia kiedy rzecz została kupującemu wydana. | Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości – przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu. Jeżeli kupującym jest konsument, a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu. |
| Jeżeli w oświadczeniu gwarancyjnym inaczej nie zastrzeżono, odpowiedzialność z tytułu gwarancji obejmuje tylko wady powstałe z przyczyn tkwiących w sprzedanej rzeczy o ile wady te ujawnią się w ciągu terminu określonego w tym oświadczeniu. | Sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili. |
| Kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji. | Kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu gwarancji jakości niezależnie od uprawnień wynikających z rękojmi za wady fizyczne rzeczy. |
| W razie wykonywania przez kupującego uprawnień z gwarancji bieg terminu do wykonania uprawnień z tytułu rękojmi ulega zawieszeniu z dniem zawiadomienia sprzedawcy o wadzie. | Wykonywanie przez kupującego uprawnień z tytułu rękojmi za wady nie ma wpływu na bieg terminu do wykonania uprawnień z tytułu gwarancji jakości. |
| Gwarant jest obowiązany wykonać swoje obowiązki w terminie określonym w treści oświadczenia gwarancyjnego. Gdy terminu nie określono – niezwłocznie, ale nie później niż w terminie czternastu dni, licząc od dnia dostarczenia rzeczy przez uprawnionego z gwarancji | Sprzedawca jest obowiązany wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad lub usunąć wadę w rozsądnym czasie bez nadmiernych niedogodności dla kupującego. |
| Procedurę reklamacyjną, w tym sposób zgłoszenia oraz sposób porozumiewania się z nabywcą w ramach udzielonej gwarancji jakości ustala gwarant w złożonym oświadczeniu gwarancyjnym. | Przepisy kodeksu cywilnego nie przewidują żadnej szczególnej formy w jakiej nabywca rzeczy ma zawiadomić sprzedawcę o stwierdzeniu wady rzeczy, ani składać przewidziane w przepisach oświadczenia i żądania. |
| Jeżeli kupujący będący konsumentem zażądał wymiany rzeczy lub usunięcia wady albo złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, określając kwotę, o którą cena ma być obniżona, a sprzedawca nie ustosunkował się do tego żądania w terminie czternastu dni, uważa się, że żądanie to uznał za uzasadnione. | |
|
*Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:
|
|
Okienna ataraksja
Nabywcy okien, a w szczególności konsumenci, uzyskali niedawno nowe możliwości w egzekwowaniu roszczeń powodowanych wadliwością rzeczy albo montażu. Nie nam oceniać, kto w istniejącym stanie prawnym może być uznany za „słabszą” stronę kontraktowych sporów, kto ma więcej praw, a na kim ciąży więcej obowiązków. W tej mierze punkt widzenia zależał będzie od punktu siedzenia.
Ze swojej strony życzymy gwarantom, sprzedawcom i inwestorom, aby nigdy nie musieli mierzyć się z wadami okien i wybierać pomiędzy gwarancjami, a rękojmiami. Życzymy naszym czytelnikom stanu okiennej ataraksji związanego z wyzbyciem się nadmiernych pragnień i odnajdywaniu radości duchowych, których źródłem jest cnota i rozum. Według Demokryta, to stan doskonały, stanowiący warunek szczęścia. Gwarancji na to jednak nie udzielamy.
OKNOTEST.PL
Oknotest.pl 2015-04-26 00:00:00 aktualizacja: 2021-02-23 15:56:23
